Reactie n.a.v. Jasper Knegt: ‘Politie zoekt loslopende leeuwin in buitenwijken Berlijn’, in: Trouw, 20 juli 2023.
Het is vanzelfsprekend dat de politie altijd het zekere voor het onzekere neemt: als er echt een leeuwin rondloopt bij Berlijn, dan moet die gevangen worden.
Maar het verhaal van een loslopend exotisch roofdier duikt zo ongeveer jaarlijks op in de media (meestal in de komkommertijd). Mensen denken een leeuw, een beer, een poema of een krokodil te hebben waargenomen, maar het dier wordt uiteindelijk nooit gevonden. In het volksverhaalonderzoek heeft deze vertelling al langere tijd een internationaal catalogusnummer: BRUN 02430 – Big Cats (Panthers, etc.) Running Wild.
Het verhaal van de Berlijnse leeuwin herinnert vooral weer aan onze Veluwepoema uit 2005. Niemand stelde toen de eerste logische vraag: is er wel een poema? Iedereen nam aan dat ‘ie er was. Ook in dit geval moeten er echter een paar alarmbellen afgaan:
1. De leeuwin werd om middernacht in het bos gezien. Eigenlijk zijn de meeste mensen helemaal niet zo goed in het determineren van (exotische) dieren (Winnie de Poema bleek uiteindelijk ook een dikke kat genaamd Max). Iets dat rondrent in een pikdonker bos kan van alles zijn, en misinterpretatie ligt al snel op de loer.
2. Niemand is een leeuwin kwijt (aldus ook de politie): geen dierentuin, geen circus, geen dierenopvang, en ook geen enkele particulier heeft zich gemeld. Een redelijk sterke aanwijzing dat er dus waarschijnlijk geen leeuwin is.
3. Het filmpje van een leeuwin op Twitter. Wat we op de video zien, lijkt inderdaad een leeuwin te zijn (al zijn de beelden best vaag). Maar mensen laten zich door beeldmateriaal wel erg snel overtuigen. Het filmpje hoeft niet eens getruceerd te zijn. De simpele vraag is: waar is die video gemaakt? Bij Berlijn, in een dierenpark, of misschien toch ergens in Afrika? Aan niets in de video kun je zien waar deze precies is opgenomen. Die paar bomen die je ziet, kunnen overal staan.
Ik heb sterk de indruk dat we weer te maken hebben met de contemporary legend over een gevaarlijk roofdier, dat er uiteindelijk niet blijkt te zijn.
Volksverhalen 